اين مركز به‌دنبال اين برآورد، پژوهش‌ها و مطالعاتي را آغاز كرده كه براساس چنين تراكم جمعيتي در شهرها، چگونه «همه شهروندان» مي‌توانند به امكانات مورد نياز خود «بدون مشكلي خاص» دسترسي داشته باشند. عبارات «همه شهروندان» و «بدون مشكلي خاص» را بايد عبارات كليدي در اين مطالعات دانست؛ به‌عبارت ديگر همه افراد ساكن شهر، اعم از پير و جوان، معلولان، نابينايان، اقشار كم‌توان مثل زنان باردار و افراد آسيب‌ديده موقت بايد بتوانند از خدمات شهري بهره ببرند و نيازهاي خود را برطرف سازند. همين رويكرد باعث شده تا مديران شهرهاي امروزي بيش از پيش به تأمين زيرساخت‌هاي لازم براي سهولت همه شهروندان ازجمله معلولان در رفع ضرورت‌هاي خود توجه كنند.
در شهرهاي ايران اما فاصله معناداري با آنچه در شهرهاي كشورهاي توسعه‌يافته رخ داده يا در حال انجام است وجود دارد؛ آنچنان كه متن تهيه‌شده در رابطه با اصلاح قانون جامع حمايت از معلولان در دولت دهم مورد اهميت قرار نگرفت. اين متن البته در كميسيون اجتماعي دولت فعلي مورد بررسي قرار گرفت و در قالب لايحه‌اي به هيأت وزيران نيز ارائه شد؛ اما جداي از به تعويق افتادن در بررسي اين متن، اكنون خبرهاي خوبي نيز در رابطه با آن به گوش نمي‌رسد. اينطور كه اعلام شده دولت فقط بخشي از لايحه درخصوص مناسب‌سازي معابر را به تصويب رسانده و قرار است اين لايحه به مجلس ارائه شود.
علي صابري، عضو روشندل شوراي شهر تهران نيز اينكه بحث حمايت از معلولان فقط به موارد فيزيكي منتهي شود را مورد انتقاد قرار داد. به گفته وي متن ارائه شده به هيأت وزيران بسيار كامل‌تر از مصوبه دولت درخصوص مناسب‌سازي معابر بوده و اين ازهم‌گسيختگي باعث شده تا بسياري از نيازها مورد غفلت قرار بگيرد. وي اضافه كرد: «در ضمن معلوم نيست زمان كفاف دهد كه همين لايحه در مجلس فعلي مطرح شود.» وي اعتقاد دارد كه مناسب‌سازي معابر در كلانشهرهاي ما ازجمله تهران بسيار زمانبر خواهد بود و با اين رويكرد در پيش گرفته شده، مسئله حمايت از معلولان در كشورمان بيشتر شعاري مي‌ماند. صابري با بيان اينكه نمي‌توان هر روز قانوني را براي معلولان مورد بررسي قرار داد، افزود: «قوانين حمايتي از اقشار معلول و آسيب‌ديده جامعه هر 10سال و بعضا 20سال يك‌بار مورد بررسي قرار مي‌گيرد و تكه تكه شدن مسائل لازم در بازه‌هاي زماني مختلف، ايرادات حقوقي را به‌وجود مي‌آورد.»
- شوراي‌عالي معلولان؛ زيرنظر رئيس‌جمهور يا وزارت رفاه؟
صابري كه يكي از اعضاي حقوقدان شوراي شهر تهران به‌حساب مي‌آيد با اشاره به هفته كتاب و كتابخواني (هفته گذشته) گفت: «به هرحال ما بر اساس همين مصوبه دولت كار را شروع كرده‌ايم و ايده‌هايي را به وزارت فرهنگ و ارشاد ارائه داده‌ايم. از كتابخوانان و نويسندگان نيز مي‌خواهم كه براي حمايت از قشر معلول، كارهاي عملي- فرهنگي مورد نياز را آغاز كنند.»
از ديگر اقداماتي كه حركت به سمت شهري مناسب براي معلولان و نابينايان را با كندي مواجه مي‌كند، زيرمجموعه شدن شوراي‌عالي معلولان است. در واقع طبق تصميمات دولت، چنين شورايي با قدرت اجرايي مناسب تشكيل نخواهد شد و زيرمجموعه وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي به فعاليت خواهد پرداخت. البته صابري از رايزني براي اين منظور با ربيعي، وزير رفاه و مجلس خبر داد و اظهار اميدواري كرد كه چنين شورايي زيرنظر رئيس‌جمهور فعال شود.
- عاملي تأثيرگذار روي قيمت مسكن
چندي پيش شهردار تهران در ابلاغيه‌اي مشاوراني را براي حمايت از جامعه معلولان و جانبازان در امور شهري انتخاب كرد. صابري ضمن تقدير از اين اقدام، گفت كه دولت و مجلس و سايرنهادها هم بايد به‌صورت عملي و مصداقي وارد ميدان شوند. وي افزود: «بخشي از مشكلات معلولان حتي در مناسب‌سازي معابر، كشوري و بخشي ديگر محله‌اي است. » به گفته وي در مورد مسائل محله‌اي، ائمه جماعات و شوراياران بايد پاي كار بيايند؛ مثلا امام جماعت محل، مي‌تواند براي مناسب‌سازي مسجد كمك‌رسان باشد و همچنين توصيه‌هاي آنها بسياري از سازندگان ساختمان‌ها را از لحاظ شرعي و اعتقادي روشن سازد. وي عقيده دارد كه درنظر گرفتن اين موضوعات با توجه به اينكه جامعه‌مان به سمت سالمندي پيش مي‌رود، مي‌تواند روي قيمت مسكن تأثيرگذار باشد.
- حمام‌هاي رايگان در محله‌هاي هرندي و عودلاجان در راستاي مناسب‌سازي شهر
نوزدهم نوامبر (28 آبان‌ماه) به‌عنوان «روز جهاني سرويس بهداشتي» نام‌گذاري شده و هر سال به همين‌خاطر دبير كل سازمان ملل متحد پيام صادركرده و به بهانه اين روز مشكلات بهداشتي را يادآور مي‌شود. در اين ميان سازمان ملل متحد در بيانيه‌اي اعلام كرده كه هم‌اكنون بيش از يك ميليارد نفر در جهان به توالت دسترسي ندارند. مديريت شهري تهران اما براي كاهش معضل دسترسي به سرويس‌هاي بهداشتي و رويكرد مناسب‌سازي شهر براي همه، طرح 500متر تا يك‌كيلومتر فاصله تا هر سرويس بهداشتي عمومي شهر را در دست بررسي و اجرا دارد. با همين رويكرد مجتبي عبداللهي، معاون خدمات شهري شهرداري تهران اين خبر را اعلام مي‌كند و مي‌گويد: «با توجه به مشكلاتي كه در برخي از محله‌هاي پايتخت به‌ويژه در محله‌هاي عودلاجان و هرندي وجود داشت تلاش شده تا اقدامات زيربنايي براي اين منظور انجام شود تا معتادان و متكديان از اين حمام‌ها به‌طور رايگان استفاده كنند.» از سوي ديگر براي حركت به سمت شهر دسترس‌پذير، هم‌اكنون پايانه‌هاي تاكسيراني سير تكاملي را براي مناسب‌سازي طي مي‌كند. در اين راستا نصب سرويس‌هاي بهداشتي مناسب با حجم پايانه‌ها در دستور كار قرار دارد و پايانه‌هاي بزرگ تاكسيراني آزادي، ونك، رسالت، ميدان امام خميني (ره) و چند پايانه ديگر در اولويت قرار گرفته‌اند.
- آيين‌نامه مناسب‌سازي ساختمان‌هاي دولتي و عمومي
طبق ماده 8 آيين‌نامه اجرايي قانون جامع حمايت از حقوق معلولان به‌منظور پيگيري و ايجاد هماهنگي‌هاي لازم براي مناسب‌سازي، ستاد مناسب‌سازي در سازمان بهزيستي كشور تشكيل و طبق ماده 9 اين آيين‌نامه، اين ستاد بايد گزارش نظارتي خود را به هيأت وزيران منعكس كند. در اين آيين‌نامه مفاهيم و معيارهايي براي مناسب‌سازي ساختمان‌هاي دولتي و عمومي درنظر گرفته شده كه خلاصه آن به‌شرح زير است:
ساخت رمپ براي ورود معلولان با حداكثر شيب 8 درصد با عرض 120سانتي‌متر و پيش‌بيني پاگرد در سطوح شيبدار بالاتر از 10متر. همچنين سطح شيبدار بايد مسقف و غيرلغزنده باشد.
تعبيه حداقل عرض 150سانتي‌متري در سطح شيبدار داراي پيچ
نصب ميله دستگرد در دوطرف سطوح شيبدار با ارتقاع 80سانتي‌متر
حداقل ابعاد فضاي آسانسور 110×140سانتي متر
پيش‌بيني دگمه‌هاي كنترل‌كننده با حداقل برجستگي 1.5سانتي‌متر و قطر 2سانتي متري حداكثر با ارتفاع 130سانتي‌متر از كف آسانسور
حداقل اندازه فضاي سرويس‌هاي بهداشتي 170×150سانتي‌متر
نصب شيرهاي آب اهرمي و دستگيره‌هاي كمكي در طرفين كاسه سرويس‌هاي بهداشتي
نظر شما